چگونه از ایجاد زخم بستر در سالمندان پیشگیری کنیم؟

درک چگونگی تشکیل زخم بستر، تشخیص افرادی که در معرض خطر ابتلا به زخم بستر هستند و یادگیری بهترین روش‌ها برای پیشگیری از زخم بستر می‌تواند به افزایش کیفیت زندگی برای افراد کم تحرک یا بی تحرک منجر شود. در این مقاله از مُداوا به این پرسش که چگونه از زخم بستر در سالمندان پیشگیری کنیم می پردازیم.

زخم بستر نوعی آسیب پوستی است که در اثر فشار مداوم و طولانی مدت بر روی پوست ایجاد می شود. این فشار می تواند به دلیل قرار گرفتن بدن در وضعیتی ثابت بر روی سطوح سخت مانند تخت، صندلی یا وسایل دیگر رخ دهد. زخم بستر نتیجه قطع جریان خون و اکسیژن به بافت ها است که باعث خسارت به سلول ها و بافت ها می شود.

 

آیا می توان از زخم بستر پیشگیری کرد؟

افرادی که وارد خانه سالمندان می شوند یا به دلیل کهولت سن، آسیب دیدگی یا بیماری تحرک محدودی دارند، در معرض خطر ابتلا به زخم بستر نیستند. مراقبت مناسب با حرکات منظم، آبرسانی خوب و استفاده از کرم های پیشگیری از زخم برای پیشگیری از زخم بستر در سالمندان بسیار مفید است.

پزشک و کادر درمانی ممکن است بخواهند عوامل خطر برای زخم بستر را بررسی کنند. آگاهی از عوامل خطر می‌تواند به تیم مراقبت‌های بهداشتی، اعضای خانواده و هر کسی که در مراقبت از افراد مسن‌تر نقش دارد کمک کند تا ایجاد زخم بستر و تبدیل شدن به یک مشکل طاقت فرسا، جلوگیری کنند.

عوامل خطر شامل بی تحرکی به دلیل بیماری یا آسیب های نخاعی و بی اختیاری است.

شرایطی مانند آسیب نخاعی یا یک اختلال عصبی مانند بیماری آلزایمر ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی در ادراک حسی فرد شود، به این معنی که ضروری است که یک پرستار یا مراقب بهداشتی، به طور منظم به فرد بیمار مراجعه کند تا از زخم بستر سالمندان جلوگیری کند و اگر زخمی در حال شکل گیری بود به سرعت تشخیص داده شود.

اقدامات لازم جهت جلوگیری از ایجاد زخم بستر

تیم پزشکی و مراقبتی باید برنامه ای از را برای کاهش احتمال ابتلا به زخم بستر در بیماران سالمند خود ایجاد کنند. یکی از ساده ترین راه ها برای جلوگیری از زخم بستر، جابجایی مرتب بدن است. به طور مداوم بیمار باید حرکت داده شود؛ تا از فشار زیاد بر یک نقطه جلوگیری شود و هوا در سراسر پوست جریان پیداکند.

مراکز درمانی و بیمارستان ها می توانند پروتکل هایی را ایجاد کنند که برای کاهش بروز زخم بستر در بیمارانشان طراحی شده است. خانواده هایی که به والدین یا خویشاوندان سالخورده خود در مراقبت های خانگی کمک می کنند نیز می توانند اقدامات زیر را برای جلوگیری از زخم بستر انجام دهند.

جابجایی مکرر بدن

زخم بستر در سالمندان ممکن است در عرض یک هفته ایجاد شود، زمانی که فردی حرکت نمی کند و به مدت طولانی در یک پوزیشن می ماند خطر ابتلا به زخم بستر به شدت افزایش می یابد. زخم بستر ممکن است در کمتر از یک ماه تهدید کننده جان فرد باشد. حفظ خون رسانی و جریان یافتن خون به مناطق آسیب دیده بسیار مهم و ضروری است.

شاید تعجب کنید، اما زمانی که فشار مداوم و نقطه ای بر بدن وارد می شود، ممکن است در عرض دو تا سه ساعت فروپاشی و اسیب دیدگی پوست رخ دهد. مراقبان بیمار یا اعضای خانواده باید سعی کنند بیمار یا عزیز خود را حداقل هر یک یا دو ساعت یک بار جابه جا کنند. پیشگیری از زخم بستر با هدف اینکه مناطق آسیب پذیر مانند دنبالچه، لگن، آرنج و پشت سر و گردن تحت فشار طولانی مدت و زیاد قرار نگیرند، بسیار موثر است.

سعی کنید حتما هر دو ساعت یکبار، موقعیت بدن فرد را با کمک پرستار یا همراه بیمار تغییر دهید.

داشتن روتین مراقبت از پوست

صابون ملایم و آب گرم به تمیز نگه داشتن پوست کمک می کند و به آرامی خشک کردن نواحی مرطوب پوست احتمال ایجاد تاول را کاهش می دهد. پودر تالک یا همان پودر بچه می تواند به خشک نگه داشتن مناطق آسیب پذیر بدن نیز کمک کند.

یکی از مشکلاتی که مراقبان بیمار یا سالمند ممکن است در ایمن نگه داشتن عزیز یا بیمارشان از زخم بستر داشته باشند؛ این است که پوست نمی تواند برای مدت طولانی خیلی مرطوب یا خیلی خشک بماند، به این معنی که ممکن است برای پیدا کردن میزان رطوبت مناسب پوست برای درمان نیاز به کسب تجربه و آزمون خطا باشد.

مراقبت از بیمار را بهبود بخشید. به بیمار کمک کنید تا غذا بخورد، حمام کند و لباس بپوشد.

تشک های مخصوص

انواع تشک مواج یا تشک ضد زخم بستر می توانند به پیشگیری از زخم بستر کمک کنند؛ زیرا فشار وارده بر نواحی آسیب پذیر بدن مانند باسن و آرنج را کاهش می دهند. همچنین شرایطی را فراهم میکنند که به طور مرتب هوا در زیر بدن بیمار در جریان باشد. پر و خالی شدن تشک مواج سلولی یا تشک مواج تخم مرغی از جریان هوا نوعی جابه جایی فشار در نقاط مختلف بدن ایجاد میکند، که تا حد بسیار زیادی از وقوع زخم بستر جلوگیری می کند و همچنین در درمان زخم بستر نیز موثر است. همچنین تشک های مموری فوم می تواند باعث توزیع سالم و یکنواخت فشار در سراسر بدن شوند.

اطلاعات و قیمت انواع تشک مواج ضد زخم بستر و توضیحات مربوطه را می توانید از اینجا مشاهده کنید. همچنین میتوانید برای دریافت اطلاعات و مشاوره رایگان خرید تشک مواج و تشخیص نیاز شما از کارشناسان مداوا کمک بگیرید.

 

تغذیه مناسب

تغذیه خوب به حفظ سلامت پوست کمک می کند و احتمال ایجاد زخم بستر را کاهش می دهد. برنامه های تغذیه ای می تواند شامل مکمل های ویتامین C و روی و همچنین افزایش آبرسانی برای حفظ سلامت و استحکام پوست باشد.

چرا سالمندان دچار زخم بستر می شوند؟

سالمندان مستعد ابتلا به بسیاری از بیماری ها و شرایط خطرناک هستند. زخم بستر یکی از شایع‌ترین عارضه هایی است که سالمندان زمانی که در یک بیمارستان یا خانه سالمندان و حتی منزل زندگی می‌کنند دچار آن می‌شوند. عدم تحرک، گردش خون ضعیف و بیماری هایی مانند دیابت، سکته مغزی، پارکینسون، بیماری قلبی ،سرطان و انواع عفونت ها خطر ابتلا به زخم بستر را در سالمندان افزایش می دهد.

افراد مسن ممکن است به دلیل بیماری، ناتوانی یا سایر عوامل، نتوانند به طور مستقل حرکت کنند. این امر باعث می شود که فشار بیشتری بر روی پوست آنها وارد شود. علاوه بر این گردش خون کندتر باعث می شود که اکسیژن و مواد مغذی کمتری به بافت های بدن، از جمله پوست، برسد. این امر می تواند باعث کند شدن روند بهبودی زخم بستر شود. همچنین با افزایش سن، پوست انسان نازک تر و حساس تر می شود. این امر باعث می شود که پوست سالمندان بیشتر در معرض آسیب ناشی از فشار قرار بگیرد.

درمان زخم بستر در سالمندان

علیرغم انجام اقدامات کافی جهت جلوگیری از زخم بستر در سالمندان، برخی از بیماران یا سالمندان ممکن است به دلیل شرایط جسمی که آنها را در برابر این بیماری آسیب پذیرتر می کند، همچنان به آن مبتلا شوند.

درمان زخم بستر به شدت و مرحله آن بستگی دارد. در مراحل اولیه، درمان معمولاً شامل کاهش فشار از روی ناحیه آسیب دیده، تمیز کردن زخم و استفاده از پانسمان های مناسب است. در مراحل پیشرفته تر، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن بافت مرده و عفونی باشد.

بیماری های عروقی و دیابت می توانند شانس ابتلا به زخم بستر را در افراد افزایش دهند، در جریان گذاشتن پزشکان و مراقبان بیمار و سالمند عزیزتان از شرایط کامل سلامتی و بیماری های زمینه ای می تواند به آنها در راستای به کارگیری اقدامات خاص و کامل با توجه به شرایط بیمار شما کمک شایان توجهی کند.

روش درمان زخم بستر 

تمیز کردن و مراقبت از زخم بستر سالمند

زخم بستر باید به طور منظم تمیز شود تا از عفونت جلوگیری شود. این کار معمولاً با استفاده از آب گرم و صابون یا محلول های ضد عفونی کننده انجام می شود. همچنین می توانید از محلول نمکی و شست شو استفاده کنید.

کاهش فشار

این مهم ترین عامل در درمان زخم بستر است. پزشک ممکن است از وسایل مختلفی مانند تشک های ضد زخم بستر، بالش های مخصوص و حالت دهنده های بدن استفاده کند تا از فشار مداوم بر روی پوست، مخصوصا نقاط حساس و آسیب پذیر تر جلوگیری کند. همچنین فشار بر روی کل بدن تقسیم شود.

استفاده از پانسمان

پانسمان های مناسب می توانند به محافظت از زخم، جذب ترشحات و تسریع بهبودی کمک کنند. انواع مختلفی از پانسمان های زخم بستر موجود است که بسته به شدت و مرحله زخم انتخاب می شوند.

درمان عفونت

اگر زخم بستر عفونی شود، ممکن است نیاز به استفاده از آنتی بیوتیک ها یا سایر داروهای ضد عفونی کننده باشد.

جراحی

در برخی موارد، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن بافت مرده و عفونی باشد. این جراحی معمولاً در مراحل پیشرفته زخم بستر انجام می شود. زخم بستر شدید همچنین ممکن است نیاز به پیوند یا پیوند پوستی از پوست سالم به ناحیه آسیب دیده داشته باشد.

تغذیه

باید مقدار ویتامین ها و مواد مغذی برای تقویت سیستم ایمنی و قدرت بدن در ترمیم زخم را در رژیم غذایی، افزایش یابد.

چندین مرحله از زخم بستر وجود دارد، به این معنی که تیم های مراقبت با توجه و معاینه مرتب قبل از اینکه زخم بستر آنقدر خطرناک شود که زندگی سالمند یا بیمار را تهدید کند، زمان لازم را برای شروع درمان دارند.